W dniu 28 października na Cmentarzu Rakowickim w Krakowie odbyła się skromna uroczystość złożenia wieńców i wiązanek kwiatów na grobie Mariana Klotta de Heidenfeldt – Głównego Inspektora Pracy w latach 1920-1939, budowniczego zrębów inspekcji pracy w Polsce.

Od Głównego Inspektora Pracy Marcina Staneckiego wieniec złożył Okręgowy Inspektor Pracy w Krakowie Robert Pasikowski wraz ze współpracownikami. W imieniu Akademii Górniczo-Hutniczej im. Stanisława Staszica w Krakowie gdzie Marian Klott był wykładowcą w latach 1946-1962 wiązankę złożył Dyrektor Biura Rektora Przemysław Olszewski ze współpracownikami.

Obecna była także delegacja inspektorów pracy reprezentująca Stowarzyszenie Inspektorów Pracy Rzeczypospolitej Polskiej, która na grobie zapaliła symboliczny znicz pamięci.

MARIAN KLOTT DE HEIDENFELDT 

(1892-1967)

Nie można znaleźć w całej historii Państwowej Inspekcji Pracy postaci, która odcisnęła tak znaczące piętno na działalności inspektorów pracy w okresie II Rzeczypospolitej, ale także w czasach nam współczesnych (wiele obowiązujących obecnie przepisów w dziedzinie ochrony pracy, ale także rozwiązań organizacyjnych i prawnych obecnej Państwowej Inspekcji Pracy wywodzi się wprost z przepisów i okólników opracowanych w międzywojniu przez Mariana Klotta de Heidenfeldt).

Wilnianin, absolwent Politechniki w Petersburgu, piłsudczyk, jeden z organizatorów Związku Walki Czynnej w Petersburgu i Związku Strzeleckiego, działacz Polskiej Organizacji Wojskowej.

Przez Naczelnika Państwa Józefa Piłsudskiego, w dniu 16 grudnia 1920 r. mianowany Głównym Inspektorem Pracy, pełnił także urząd Okręgowego Inspektora Pracy w Warszawie i Dyrektora Departamentu Pracy w Ministerstwie Opieki Społecznej.

Za działalność niepodległościową  więziony przez Niemców w 1917 r, po upadku Powstania Warszawskiego w 1944 r, uwięziony przez hitlerowców w obozie, dwukrotnie (w latach 1950 i 1951) więziony przez  Urząd Bezpieczeństwa.

Uczestniczył w obronie Warszawy we wrześniu  1939 r, w konspiracji jeden współtwórców Konwentu Organizacji Niepodległościowych.

Poświęcił całe swoje życie idei ochrony człowieka w środowisku pracy. Po wojnie odsunięty od wszelkich funkcji państwowych, podjął pracę najpierw w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych w Krakowie, a następnie jako kierownik Działu Bezpieczeństwa Pracy i Ratownictwa w Centralnym  Zarządzie Przemysłu Węglowego w Katowicach, oraz w Stacji Ratownictwa Górniczego w Bytomiu (obecnie Centralna Stacja Ratownictwa Górniczego), gdzie kierował  Działem Kontroli i Nadzoru nad Lampiarniami Kopalnianymi.

Do  roku 1963 prowadził także wykłady w Katedrze Bezpieczeństwa  i Higieny Pracy Akademii Górniczo-Hutniczej    im. Stanisława Staszica w Krakowie. Był członkiem Komisji Bezpieczeństwa i Higieny Pracy w Wyższym Urzędzie Górniczym, Rady Naukowej Głównego Instytutu Górnictwa, Komitetu Technicznego Ochrony Pracy przy Stowarzyszeniu Inżynierów i Techników Polskiego Przemysłu Węglowego NOT.

Opracował większość  przepisów dotyczących ochrony pracy w okresie II RP, autor wielu publikacji z dziedziny bezpieczeństwa i higieny pracy i ekonomii.

W okresie powojennym  współautor podstawowych wydawnictw dotyczących bezpieczeństwa w kopalniach m.in. „Przepisy Technicznej Eksploatacji Kopalń Węgla”, „Bezpieczeństwo Pracy w Górnictwie” oraz ośmiokrotnie wznawiane „Pouczenia dla nowozatrudnionych w kopalniach.”  Odznaczony Krzyżem Niepodległości i Krzyżem Oficerskim Orderu Polonia Restituta, po wojnie Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski i Krzyżem Zasługi.

„Nasza instytucja inspekcji pracy, w walce pomiędzy człowiekiem, który nic nie ma oprócz swojej pracy,  a sferami tę pracę wynajmującymi, jest organem łagodzenia sporów, sprzecznych interesów i opinii, musi zrozumieć potrzeby państwa, musi zrozumieć prawa człowieka  ale również i prawa produkcji. Często obecnie pokutuje w społeczeństwie opinia , ze inspekcja pracy  to organ wyłącznie konsumpcyjny  i nie dający żadnych dochodów  skarbowi państwa. […] Mam wrażenie, że jest to najgłębsze nieporozumienie, jakie może istnieć w psychice społeczeństwa. Każdy dział działalności inspekcji pracy daje ogromne oszczędności i zapobiega trwonieniu majątku narodowego. […] wytworzenie pewności, że jest jakiś organ, jakaś bezstronna ręka państwa, która ma pieczę nad sprawiedliwym rozwiązaniem sprawy […] uratowało społeczeństwo od ponoszenie dotkliwych skutków, ograniczyło żałobę, zabezpieczyło przed kalectwem i śmiercią. Wszystko to są wartości o wielkim znaczeniu moralnym; one same wystarczyły by  na to, aby sowicie opłacać koszty materialne inspekcji pracy. Ale gdybyśmy oparli się tylko na podanym  rozrachunku strat i oszczędności, to inspekcja pracy jest bez wątpienia  jedną  z najbardziej dochodowych instytucji. Ten dochód budżetowy jest ukryty i niewidoczny, ale mimo to inspekcja pracy opłaca się dziesięciokrotnie albo i więcej w stosunku do sum, jakie państwo na nią łoży. Dlatego też wydaje mi się, że każdy  z inspektorów pracy, który stoi na wysokości swojego zadania, który z wielkim samozaparciem się siebie i wielkim  poświęceniem mimo wszystko trwa na swoim posterunku, zyskuje zaufanie  i szacunek, że tego rodzaju typ urzędnika to nie jest typ biurokraty, ale typ najwyższego idealisty i najwyższego społecznika…”   

Cytaty z: Marian Klott: Inspekcja Pracy w Polsce. Wydawnictwo Polskiego Towarzystwa Polityki Społecznej,  Nr 11, Gebethner i Wolff, Warszawa 1937.

Przekazany do Stowarzyszenia Inspektorów Pracy Rzeczypospolitej Polskiej – w ramach konsultacji społecznych – projekt ustawy został przez nas bliżej omówiony w dniu 4 września 2025 r.  w publikacji zamieszczonej na stronie internetowej SIPRP  – https://www.siprp.pl/projekt-zmian-w-ustawie-o-panstwowej-inspekcji-pracy-i-niektorych-innych-ustaw-konsultacje-spoleczne/

W okresie kilkunastu lat funkcjonowania Stowarzyszenia Inspektorów Pracy Rzeczypospolitej Polskiej wielokrotnie apelowaliśmy o przeprowadzenie głębokiej reformy Państwowej Inspekcji Pracy. Wspomnieć przy tym należy, że wskazywanie kierunków zmian w aktach prawnych dotyczących funkcjonowania Państwowej Inspekcji Pracy oraz opiniowanie projektów aktów prawnych w tym zakresie są jednymi z celów statutowych naszego Stowarzyszenia.

Wielokrotnie  proponowaliśmy wprowadzenie konkretnych zmian w treści ustawy o Państwowej Inspekcji Pracy, a także zmian o charakterze ustrojowym. Korzystaliśmy z istniejących w tym zakresie możliwości, np. od kilku już lat konsekwentnie kierując petycje do Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej. 

Wprowadzenie zmian legislacyjnych jest niezbędne do faktycznego zwiększenia skuteczności  funkcjonowania Państwowej Inspekcji Pracy  i jest oczekiwane przez pracowników Państwowej Inspekcji Pracy.

Niektóre spośród propozycji zawartych w opiniowanym projekcie ustawy wzbudziły wśród inspektorów pracy wiele obaw, jak np. propozycja o jakiej mowa w art 11 pkt 7a  ustawy i zmiana trybu finalizacji kontroli. Z drugiej strony, w przesłanym do zaopiniowania projekcie niektórych oczekiwanych przez inspektorów pracy rozwiązań wyraźnie zabrakło i tym oczekiwaniom wychodzą naprzeciw np. nasze propozycje: wszczynania i ujednolicenia trybu kontroli,  wydawania w określonych warunkach nakazu ponownego ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku przy pracy śmiertelnego, ciężkiego i zbiorowego, rozciągnięcia stosowania nakazu o jakim mowa w art 11 pkt 7a także na wykonywanie pracy bez jakiejkolwiek umowy, rozszerzenia zakresu żądania, uregulowania kontroli małych robót budowlanych, wprowadzenia zadaniowego czasu pracy dla inspektorów pracy, czy też kadencyjności na niektórych stanowiskach kierowniczych w PIP, a ponadto objęcia sankcją wykroczeniową  braku odpowiedzi na wystąpienie i zmianą określenia oskarżyciela publicznego z ramienia Państwowej Inspekcji Pracy.

Temat ten spotkał się z szerokim odzewem i wywołał głęboką dyskusję. Serdecznie dziękujemy Koleżankom i Kolegom z różnych stron kraju za przekazane uwagi i zapraszamy do dalszej współpracy. Tak, jak zwykle, w naszym stanowisku staramy się kierować zasadą złotego środka. 

Po przeanalizowaniu przesłanych uwag w dniach 17 i 19 września 2025 r. Stowarzyszenie Inspektorów Pracy Rzeczypospolitej Polskiej wystosowało na ręce Pani Minister opinię wraz z uwagami do projektu konsultowanej ustawy oraz postulatami w zakresie ustawy o PIP podnoszonymi w petycjach kierowanych zarówno przez SIPRP jak i przez ZZ PPIP.

Mamy nadzieję, że opinia i postulaty inspektorów pracy zostaną wzięte pod uwagę w toku prac legislacyjnych. Będziemy się bacznie przyglądać dalszym pracom legislacyjnym i o sprawie informować.

Osoby zainteresowane bliższymi szczegółami zachęcamy do zapoznania się z treścią przesłanych opinii SIPRP.

do pobrania

opinia SIPRP_17.09

opinia SIPRP_uzupełnienie

 Wdniu 10.09.2025 r. Komisja do Spraw Petycji rozpatrywała dwie petycje Komisji Krajowej ZZ PPIP :

– nr BKSP-155-X-517/25 – w zakresie zwrotu pracownikowi PIP kosztów używania własnego pojazdu do celów służbowych;

– nr BKSP-155-X-518/25 – w sprawie zmiany ustawy o Państwowej Inspekcji Pracy w zakresie zwrotu pracownikom wydatków poniesionych na parkowanie pojazdu.

W pierwszej spośród wskazanych wyżej petycji postuluje się by „Pracownikowi Państwowej Inspekcji Pracy, używającemu własnego pojazdu, do celów służbowych, w jazdach lokalnych, przysługuje prawo do zwrotu kosztów związanych z używaniem tych pojazdów do wysokości miesięcznego ryczałtu pieniężnego.”

W drugiej, by „na wniosek pracownika nadzorującego lub wykonującego czynności kontrolne następował zwrot wydatków związanych z parkowaniem pojazdu w zakresie związanym z realizacją czynności służbowych.”

Pierwsza spośród omawianych petycji u nikogo nie budziła żadnych wątpliwości. Druga, także rekomendowana przez Posła sprawozdawcę wywołała obawy jedynie u Pani Wicedyrektor Departamentu Prawnego GIP czy zaplanowany na 2026 r. budżet PIP to udźwignie. Komisja jednak nie podzieliła tych obaw. Szkoda tylko, że po raz kolejny w sprawach dotyczących pracowników PIP  na posiedzeniu zabrakło  głosu przedstawiciela petytora.

Posłem sprawozdawcą obu petycji był Robert Warwas, który krótko i rzeczowo omówił obie inicjatywy i z uwagi na zgodne pozytywne opinie Biura Ekspertyz i Oceny Skutków Regulacji rekomendował nadanie im dalszego biegu.

Komisja pozytywnie odniosła się do obu inicjatyw i zdecydowała o wystosowaniu „na cito” dezyderatu do Ministra Rodziny Pracy i polityki Społecznej  z rekomendacją, by tematykę tą ująć w ramach realizowanej nowelizacji ustawy o Państwowej Inspekcji Pracy.

Osoby zainteresowane zachęcamy do obejrzenia relacji z posiedzenia Komisji – w temacie dotyczącym ww. petycji od  godz. 11.13

link do transmisji – https://www.sejm.gov.pl/Sejm10.nsf/transmisje.xsp?unid=1900ABBF999FB4BFC1258CFA00455FA3#

Informujemy, że w ramach konsultacji społecznych  Stowarzyszenie Inspektorów Pracy Rzeczypospolitej Polskiej  otrzymało z Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej projekt zmian w ustawie o Państwowej Inspekcji Pracy i zmianie niektórych innych ustaw (nr UD283 w wykazie prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów) – z prośbą o wyrażenie opinii.  

Wnioskodawca wskazuje w uzasadnieniu, że celem projektowanej ustawy o zmianie ustawy o Państwowej Inspekcji Pracy oraz niektórych innych ustaw jest wprowadzenie rozwiązań prawnych zmierzających do wzmocnienia Państwowej Inspekcji Pracy, zwanej dalej „PIP”, w celu bardziej efektywnego i skutecznego egzekwowania przestrzegania przepisów prawa pracy, a przede wszystkim poprawy sytuacji osób wykonujących pracę zarobkową.

Wprowadzenie rozwiązań przewidzianych w ww. projekcie ustawy stanowi częściową realizację kamienia milowego A71G „Wejście w życie reformy Państwowej Inspekcji Pracy i reformy Kodeksu pracy” oraz kamienia milowego A72G „Działania na rzecz budowania zdolności Państwowej Inspekcji Pracy” w ramach reformy A.4.7 „Ograniczenie segmentacji rynku pracy” zawartej w Krajowym Planie Odbudowy i Zwiększania Odporności (KPO).

Wdrożenie całej reformy powinno być zakończone do 30 czerwca 2026 r., a kamień milowy A71G zrealizowany do końca 2025 r.

Zgodnie z kamieniem milowym A71G wzmocnienie Państwowej Inspekcji Pracy miałoby nastąpić przez:

1) uprawnienie PIP do wydawania decyzji administracyjnych o przekształceniu nieprawidłowo zawartych umów cywilnoprawnych w umowy o pracę;

2) umożliwienie wymiany danych pomiędzy PIP, Zakładem Ubezpieczeń Społecznych, zwanym dalej „ZUS” i Krajową Administracją Skarbową, zwaną dalej „KAS” na potrzeby kontroli;

3) wprowadzenie możliwości przeprowadzania przez PIP zdalnych kontroli;

4) wprowadzenie obowiązku sporządzania przez PIP rocznych i wieloletnich planów działań dla kontroli celowych na podstawie analizy ryzyka;

5) co najmniej dwukrotne zwiększenie maksymalnej wysokości grzywny, jaką PIP może nałożyć w postępowaniu mandatowym.

Zgodnie z kamieniem milowym A72G działaniami na rzecz budowania zdolności PIP są:

1) przyjęcie wieloletniej strategii budowania zdolności i poprawy warunków pracy, w której przewiduje się:

1. a) sprostanie wyzwaniu nieobsadzonych wakatów,
2. b) wprowadzenie narzędzi informatycznych na potrzeby skutecznych kontroli,
3. c) plan szkoleń dla pracowników w zakresie wdrażania nowych przepisów, standardów operacyjnych i narzędzi informatycznych,
4. d) opracowanie metod zarządzania i narzędzi oceny ryzyka, aby kontrole były ukierunkowane i skuteczne;

2) przyjęcie budżetu Państwowej Inspekcji Pracy na 2026 r., zwiększonego o co najmniej 10 % w porównaniu z 2025 r.;

3) utworzenie międzyinstytucjonalnego zespołu zadaniowego do spraw oceny ryzyka z udziałem przedstawicieli PIP, ZUS i KAS w celu zwiększenia skuteczności kontroli;

4) uruchomienie kanału elektronicznej wymiany danych między PIP, ZUS i KAS;

5) przeprowadzenie audytu bezpieczeństwa systemów informatycznych w PIP;

6) przyjęcie zarządzenia Głównego Inspektora Pracy w sprawie metod i standardów zarządzania kontrolą.

Dodatkowo należy wspomnieć, że przyjęty w KPO kamień milowy wpisuje się w zgłaszaną przez PIP od wielu lat potrzebę dokonania zmian przepisów, które przyczyniłyby się do poprawienia skuteczności działania PIP i zapewnienia pracownikom wyższego poziomu ochrony. Chodzi przede wszystkim o postulat wydawania decyzji administracyjnych w sprawie potwierdzania na piśmie umowy o pracę w sytuacji kiedy zawarto umowę cywilnoprawną w warunkach charakterystycznych dla stosunku pracy w umowę o pracę. 

Projektowana ustawa wejdzie w życie z dniem 1 stycznia 2026 r.

Osoby zainteresowane zachęcamy do zapoznania się z treścią projektu oraz uzasadnienia, do których to linki zamieszczamy poniżej, a także do przesyłania do 11 września 2025 r. na adres mailowy Zarządu SIPRP  swoich uwag/opinii.

projekt ustawy –

https://legislacja.gov.pl/docs//2/12401602/13153009/13153010/dokument734850.pdf

uzasadnienie projektu ustawy –

https://legislacja.gov.pl/docs//2/12401602/13153009/13153010/dokument734851.pdf

pismo przewodnie –

https://legislacja.gov.pl/docs//2/12401602/13153009/13153011/dokument734853.pdf

Informujemy, że inicjatywa SIPRP dotycząca wprowadzenia kadencyjności na niektórych stanowiskach kierowniczych w Państwowej Inspekcji Pracy będąca przedmiotem skierowanej do Sejmu petycji BKSP-155-X-457/25 znalazła oddźwięk w  interpelacji nr 10745 Pani Poseł Bożeny Lisowskiej do Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej w sprawie wprowadzenia kadencyjności na stanowiskach kierowniczych w Państwowej Inspekcji Pracy.

Osoby zainteresowane szczegółami sprawy zachęcamy do zapoznania się z informacjami dostępnymi pod zamieszczonymi w publikacji linkami.

interpelacja – https://www.sejm.gov.pl/Sejm10.nsf/InterpelacjaTresc.xsp?key=DJEATJ

odpowiedź na interpelację – https://www.sejm.gov.pl/Sejm10.nsf/InterpelacjaTresc.xsp?key=DKVGYN

Jak wszyscy wiemy, najwyższa pora na dokonanie istotnych zmian w ustawie o Państwowej Inspekcji Pracy. Co do tego zgodne są wszystkie strony: pracodawcy, pracownicy, przedstawiciele związków zawodowych, klasa polityczna, i oczywiście Państwowa Inspekcja Pracy.

W ostatnim czasie wielokrotnie wypowiadał się w tej kwestii główny inspektor pracy.  Pozwalamy sobie (bo nie wszyscy mają czas scrollować internet) udostępnić jedną z wypowiedzi Marcina Staneckiego „w temacie” (udzieloną dla portalu money.pl w lipcu 2024 r.) https://www.money.pl/gospodarka/potezne-narzedzie-dla-panstwowej-inspekcji-pracy-decyzja-nawet-wbrew-woli-7052282342533760a.html 

Przez ten rok coś się jednak „w temacie” zmieniło. W Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej powołano Zespól do Spraw Reformy Państwowej Inspekcji Pracy i niestety póki co wszystko na to wskazuje, że zakres zmian w ustawie o PIP może być ograniczony tylko i wyłącznie do implementacji tego, co się kryje pod pojęciem „kamienia milowego”.

Pozwalamy sobie przypomnieć, że Stowarzyszenie Inspektorów Pracy Rzeczypospolitej Polskiej, korzystając z uprawnień statutowych, przedstawiło (i co ważne, wprowadziło w tzw. obieg prawny) kilka propozycji  zmian w ustawie o PIP,  koncentrując się na 3 ważnych kwestiach:

• ujednolicenie procedur wszczynania i realizacji kontroli poprzez zniesienie obowiązku przedkładania upoważnień do kontroli w przypadku, gdy ta dotyczy podmiotu będącego przedsiębiorcą (petycje nr: BKSP-144-IX-626-22 oraz BKSP-155-X-305/24)
• wprowadzenie zapisu ustawowego, aby czas pracy inspektorów pracy był określony wymiarem zadań (petycja nr BKSP-144-IX-575-22 oraz BKSP-155-X-305/24)
• wprowadzenie kadencyjności na niektórych stanowiskach kierowniczych w Państwowej Inspekcji Pracy (petycja nr BKSP-155-X-457/25).

Petycje SIPRP w ww. tematyce w zakresie punktów nr 1 i 2 zostały skierowane do Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej – zarówno w poprzedniej jak i obecnej kadencji Sejmu. Niestety inicjatywy te od kilku miesięcy utknęły gdzieś po drodze pomiędzy Komisją, a Radą Ochroną Pracy, której opinii zdecydowała się zasięgnąć Komisja do Spraw Petycji. Ostatnia spośród ww. petycji została przez SIPRP z dalszego procedowania przez Komisję wycofana,  z uwagi prowadzone prace na szczeblu ministerialnym (niestety jak wspomniano wyżej, raczej nie zanosi się na to, żeby propozycje strony społecznej zostały aktualnie uwzględnione).

Wypada również wspomnieć, że w podobnym trybie propozycje zmian w ustawie o PIP zgłosił także Związek Zawodowy Pracowników PIP.

Petycje związkowe dotyczyły:

• zwiększenia wymiaru urlopu wypoczynkowego do 26 dni głównie w przypadku osób rozpoczynających pracę w PIP, i przyznania urlopu dodatkowego innym pracownikom PIP (spoza grupy inspektorów pracy) w wymiarze 3 i 6 dni odpowiednio po 10 i 20 latach pracy w Państwowej Inspekcji Pracy BKSP-155-X-440/25).
• zwolnienia z podatku dochodowego ryczałtu wypłacanego w jazdach lokalnych (BKSP-155-X-517/25),
• zwrotu kosztów parkowania pojazdu na potrzeby realizacji czynności służbowych (BKSP-155-X-518/25).

Petycja wskazana pod poz. 1 nie została uwzględniona przez Komisję, pozostałe petycje mają być rozpatrywane dopiero w X 2025 r. i nie można wykluczyć, że przy wyraźnie negatywnym ostatnio  nastawieniu Komisji do Spraw Petycji do inicjatyw dotyczących dokonywania zmian w ustawie o Państwowej Inspekcji Pracy podzielą one los „petycji urlopowej”.

Komisja ta rozpatrując w tym roku petycje wniesione przez SIPRP oraz ZZ PPIP – mając na względzie podległość Państwowej Inspekcji Pracy Sejmowi RP, jak i nadzór nad działalnością PIP ze strony Rady Ochrony Pracy rekomendowała wprowadzanie zmian w tej ustawie  inną drogą. Wydaje się, że Komisja  miała na myśli m.in. ów Zespół do Spraw Reformy Państwowej Inspekcji Pracy.

Z innych uwag zgłaszanych w różnym czasie i w różnych trybach,  na uwzględnienie w ramach obecnej reformy  zasługują również m.in. postulaty:

• rozszerzenia możliwości dokumentowania kontroli w formie notatki urzędowej, nie tylko wówczas kiedy nie stwierdza się uchybień, ale również kiedy nie są wydawane decyzje,
• rozszerzenie grupy podmiotów podlegających kontroli inspektora pracy o podmioty, które utraciły status pracodawcy, nie wcześniej niż rok przed dniem kontroli, co pozwoliło by na możliwość wydawania środków prawnych względem byłego pracodawcy, który np. nie rozliczył się z pracownikiem lub nie wydał mu świadectwa pracy,
• określenie wprost w art. 11 ustawy o PIP, że wnioski wystąpienia inspektora pracy mogą mieć także charakter profilaktyczny,
• określenie, iż oskarżycielem publicznym jest Państwowa Inspekcja Pracy (a nie jak dotychczas – wyłącznie inspektor pracy),

Przeprowadzenie zmian legislacyjnych wymaga aktywnego działania na różnych frontach, w tym w mainstreamowych mediach. Wymaga również współpracy z innymi instytucjami administracji publicznej i samorządowej, związkami zawodowymi, organizacjami pracodawców itd.

Niezależnie  jaką drogą, pilne znowelizowanie ustawy o Państwowej Inspekcji Pracy nie tylko w zakresie ograniczonym do wdrożenia tzw. „kamienia milowego”, ale także m.in. we wskazanych powyżej  innych, ważnych dla funkcjonowania PIP, obszarach – jest niezbędne by skutecznie wypełniać zasadę ochrony pracy zapisaną w art 24 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej.  

Miejmy nadzieję, że sprawa faktycznego zakresu reformy PIP nie została jeszcze definitywnie przesądzona i jeżeli decydenci zamierzają: faktycznie zreformować Państwową Inspekcje Pracy, odbiurokratyzować kontrole, wzmocnić oddziaływanie inspektorów pracy, stworzyć odpowiednie zachęty finansowe do podejmowania pracy w PIP i pozostawania w niej na lata – to uwzględnią także oddolne postulaty  organizacji społecznych reprezentujących pracowników PIP.

Reasumując: Jeżeli zależy nam na zmianach, to środowisko inspektorów pracy (a także pozostałych pracowników PIP) powinno je zarówno inicjować (jeżeli brak jest takich działań), jak i aktywnie wspierać (jeśli rozsądne pozycje formułowane są przez innych).

Informujemy, że w ramach konsultacji publicznych Stowarzyszenie Inspektorów Pracy Rzeczypospolitej Polskiej  otrzymało z Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej projekt zmian w Kodeksie pracy oraz w ustawie o Zakładowym Funduszu Świadczeń Socjalnych – z prośbą o wyrażenie opinii.  

Wnioskodawca wskazuje, że projekt ustawy o zmianie ustawy – Kodeks pracy oraz ustawy o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych ma na celu uproszczenie regulacji i zapewnienie lepszego ich dostosowania do potrzeb pracowników i pracodawców, w tym przedsiębiorców. Proponowane zmiany są wyjściem naprzeciw postulatom deregulacyjnym wypracowanym przez Rządowy Zespół do spraw Deregulacji powołany przez Radę Ministrów w marcu 2025  r. Proponowane zmiany obejmą:

• Zmianę terminu wypłaty ekwiwalentu za urlop (zmiana w art. 171 § 4 Kodeksu pracy);
• Zmianę liczby przedstawicieli pracowników w uzgodnieniach z zakresu zakładowego funduszu świadczeń socjalnych;
• Wprowadzenie „postaci papierowej lub elektronicznej” w szeregu czynności z zakresu prawa pracy zamiast „formy pisemnej” w szczególności zmiany projektowane w art. 222 § 8, art. 231 § 3, art. 38 § 1, art. 38 § 2, art. 129 § 3, art. 129 § 4 pkt 3 i 4, art. 142, art. 143, art. 144, art. 150 § 5, art. 151 § 21, art. 1512 § 1, art. 1517 § 6, art., art. 174 § 1, art. 1741 § 1 i art. 2374 § 3 Kodeksu pracy.

Zgodnie z art. 3 projektowana ustawa wejdzie w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.

Zachęcamy do zapoznania się z treścią projektu oraz uzasadnienia, do których to linki zamieszczamy poniżej.

projekt ustawy –

https://legislacja.gov.pl/docs//2/12398802/13134659/13134660/dokument721688.pdf

uzasadnienie projektu ustawy –

https://legislacja.gov.pl/docs//2/12398802/13134659/13134660/dokument721689.pdf

pismo przewodnie –

https://legislacja.gov.pl/docs//2/12398802/13134659/13134661/dokument721692.pdf

Jakoś tak niepostrzeżenie (zresztą może to i dobrze) w kalejdoskopie świąt ostatnich dni,
z pierwszym maja przemknęło Święto Pracy czyli Międzynarodowy Dzień Solidarności Ludzi Pracy – co by o tym nie powiedzieć, także jedno ze „świąt branżowych” Państwowej Inspekcji Pracy.

To dobra okazja na chwilę refleksji na temat solidarności (rozumianej jako wartość) osób tworzących Państwową Inspekcję Pracy oraz solidarności z osobami i środowiskami których praw my – inspektorzy pracy – w rocie naszego przyrzeczenia podjęliśmy się bronić.

Zbliża się też ważna rocznica – 15 czerwca minie rok od dnia objęcia funkcji przez nowego Głównego Inspektora Pracy Marcina Staneckiego. Rok bardzo ważny, rok nadziei na istotne, żeby nie powiedzieć fundamentalne zmiany w Państwowej Inspekcji Pracy. To również okazja na kolejną refleksję i podsumowanie.

Co zmieniło się, w inspekcji w tym czasie na lepsze?  Pewnie udało się, przynajmniej trochę naprawić relacje międzyludzkie w instytucji, udało się trochę odbrązowić inspekcję – o której jak w ogóle pisano, to właściwie tylko krytycznie (żeby nie powiedzieć źle). Udało się na nowo nawiązać dialog z organizacjami społecznymi działającymi w inspekcji, udało się wprowadzić jakieś rozwiązania  upraszczające najbardziej nieżyciowe wewnętrzne procedury i ograniczenia. Doceniamy także wysiłki w celu przywrócenia statusu inspektora pracy jako równoprawnego organu państwowej inspekcji pracy. Jest bardziej po ludzku, bardziej europejsko, bardziej „keep smiling”. I bardzo dobrze.

Ale już mniej dobrze, że przeszliśmy do porządku nad nie rozliczeniem spraw z okresu słusznie minionego, o których głośno było w mediach, ale także w środowisku inspekcyjnym. Nie upubliczniono słynnego raportu, nie wskazano publicznie „błędów i wypaczeń” lat poprzednich, nic konkretnego nie słychać o działaniach następczych i sankcjach podjętych po zmianie władzy w inspekcji. To rodzi kolejne domysły, pytania, i mówiąc wprost – demotywuje osoby, którym coś jeszcze się chce, a całą resztę pracowników PIP  – po prostu demoralizuje. Czyżby wewnątrz Inspekcji wolno było wszystko, i takie trudne sprawy załatwiane mają być (tak jak było to w PIP „od zawsze”) w zaciszu gabinetów… Może najwyższa pora stanąć w prawdzie?

Nową jakością jest na pewno aktywność nowego szefa inspekcji na różnego rodzaju konferencjach, sympozjach, spotkaniach (tych zewnętrznych ale również wewnątrz inspekcyjnych), a szczególnie obecność Głównego Inspektora Pracy w mediach tradycyjnych i elektronicznych. Tego nigdy wcześniej nie było.

Niestety, jak na razie nic nie wyszło ze sztandarowych zamierzeń nie tylko nowego szefa inspekcji, ale przede wszystkim działających wspólnie Marszałka Sejmu i Ministry Rodziny Pracy i Polityki Społecznej.

Otóż zapowiadano gruntowną reformę inspekcji, a więc strukturalne zmiany ustawowe, wzmocnienie tej instytucji (czego bynajmniej nie należy utożsamiać z mniejszymi lub większymi zastrzykami pieniężnymi). I w tym zakresie niestety nie widać jakiegokolwiek istotnego wsparcia obecnego kierownictwa inspekcji ze strony obecnie sprawującej władzę klasy politycznej. Krótko podsumowując: skończyło się na szumnych zapowiedziach.

Najważniejsze ugrupowanie polityczne w obozie władzy na temat reform w inspekcji zachowuje, ujmując to nieco eufemistyczne, daleko posuniętą wstrzemięźliwość. A nagłośniany medialnie obowiązek wzmocnienia inspekcji wynikający z przyjęcia europejskich „kamieni milowych” zredukowany zdaje się być do hipotetycznego jak na razie wprowadzenia uprawnienia inspekcji pracy do ustalania istnienia stosunku pracy poprzez decyzję administracyjna (lub coś „decyzjopodobnego”). Niestety cieniem na tym „wzmocnieniu” kładzie się wycofywanie się z obowiązku „ozusowania” różnego rodzaju umów zawieranych zamiast umów o pracę. Czas oczywiście pokaże, jakie będą finalne rozwiązania, ale już stwierdzić można, ze będą to rozwiązania wprowadzane pośpiesznie i bez głębszej refleksji systemowej. Podobnie sprawa ma się w odniesieniu do szumnych zapowiedzi zmiany definicji mobbingu i kolejnego „wzmocnienia” inspekcji pracy. Czy nie skończy się na tym, że pobudzi się jedynie nadzieje ofiar mobbingu i oczekiwania społeczne, nie zapewniając inspekcji pracy jakichkolwiek uprawnień czyli możliwości realnego działania w tym zakresie. A odium „niezałatwiania spraw” spadnie jak zwykle na inspekcję?

W dyskusji na temat funkcjonowania systemu ochrony pracy w Polsce (o ile taka w ostatnim czasie w ogóle się toczy) brak zupełnie wątku funkcjonowania sądów pracy, albo ustanowienia organów które różnego typu działania „rozjemcze”, wspierające sądy mogły by skutecznie prowadzić. Może pora na „powrót do źródeł”, i skoro systemu sądowniczego nie można w jakiejś perspektywie zreformować, powierzyć takie zadania innemu organowi lub instytucji. Wiele spraw z obszaru relacji pracodawca pracownik – oczywiście na wniosek lub za zgodą obu stron – dało by się w ten sposób rozstrzygnąć.

A w dodatku już wkrótce nastąpi zmiana „rotacyjnego” Marszałka Sejmu, który co by tu nie powiedzieć, przynajmniej na początku kadencji, werbalizował jakąś wolę przeprowadzenia reform w Inspekcji, a przez pierwszy rok nowej kadencji Sejmu miał jakąkolwiek sprawczość…  

A w tle znowu pseudo-rewolucyjna deregulacja, czyli kolejna niekończąca się opowieść o pozbywaniu się niepotrzebnych i zbędnych regulacji. Trochę profesjonalnie – a trochę wolontariacko, a w odniesieniu do ochrony człowieka w środowisku pracy znowu bez pogłębionej refleksji. Wystarczy wspomnieć o odradzającej się dyskusji, czy w Rzeczypospolitej Polskiej inspekcja pracy, organ kontrolujący zapewnianie przestrzegania podstawowych praw konstytucyjnych, podlegać ma niespotykanej w Europie nadregulacji, w imię ideologicznie zdefiniowanej swobody działalności gospodarczej. Wydaje się że dyskusję, czy pracę traktować należy wyłącznie (a nawet głównie) w kategoriach towaru – mamy już dawno za sobą…

Państwowa Inspekcja Pracy nie ma inicjatywy ustawodawczej, nie ma jej również nadzorująca PIP Rada Ochrony Pracy. Może należy więc próbować zmieniać zapisy ustawowe tzw. małymi krokami. Na przykład, korzystając z dostępnych możliwości prawnych SIPRP wytrwale kieruje do Sejmu RP petycje o dokonanie punktowych, ale bardzo ważnych zmian w ustawie o Państwowej Inspekcji Pracy. W obecnej kadencji Sejmu są to petycje o zniesienie upoważnień do kontroli przedsiębiorców oraz o wprowadzenie zmian w przepisach o czasie pracy pracowników PIP (chodzi o powszechne stosowanie zadaniowego systemu czasu pracy przez inspektorów pracy) oraz o wprowadzenie kadencyjności na stanowiskach Głównego Inspektora Pracy oraz okręgowych inspektorów pracy. Inicjatywy te co prawda spotykają się – czego nigdy wcześniej nie bywało) z pełnym poparciem Głównego Inspektora Pracy, ale nasze obywatelskie inicjatywy zdają się coraz bardziej irytować sejmową Komisję do Spraw Petycji, która oczekuje na inicjatywy ustawodawcze od posłów, Marszałka itp. Trudno odmówić takiemu stanowisku jakiejś racji, ale skutkiem takiego oczekiwania może być zupełny brak reform strukturalnych Inspekcji.

Dużą nadzieję środowisko inspektorów pracy pokładało w hucznie zapowiadanych przez Głównego Inspektora Pracy reformach Państwowej Inspekcji Pracy nie wymagających zmian ustawowych, a jedynie nowelizacji zarządzeń GIP i różnych wewnątrz inspekcyjnych procedur.  Wydaje się, że w obszarach tych niewiele się dzieje, a praca powołanych w tym celu zespołów wewnętrznych rozciągać zdaje się w nieskończoność. W zakresie tym również SIPRP postulowała wysłanie w zasłużony stan niebytu prawnego, pochodzących z innej epoki „kontroli śladem inspektora pracy” (czy szerzej uchylenia pozostającego w konflikcie z ustawą o PIP zarządzenia w sprawie ocen bieżących inspektorów pracy) , zdefiniowanie na nowo roli koordynatorów sekcji/nadinspektorów (którzy obecnie są wyłącznie tworem administracyjno-biurokratycznym, dublującym zadania zastrzeżone w ustawie o PIP dla innych organów Inspekcji), czy racjonalizację wskaźników na podstawie których oceniana jest działalność PIP jako całości (a inspektorów pracy w szczególności).

Co na to wszystko sama Inspekcja? Ano… trudno powiedzieć. Nie sposób oprzeć się wrażeniu, że „przeciętnemu pracownikowi inspekcji” – na tym etapie jest wszystko jedno. Niedużo lepiej jest z organizacjami związkowymi, dla których ten rok szansy realnego wpływu na zmianę na lepsze trudno uznać za dobrze wykorzystany. Jałowe dyskusje, brak inicjatywy, a co gorsza – w przypadku niektórych liczących się organizacji – skupienie się wyłącznie na personaliach. To wszystko niestety już było…

Czy tak samo będzie za rok-dwa, czy za lat kilka? Czy naprawdę w „naszych sprawach” i w sprawach obywateli których praw zobowiązani jesteśmy bronić – nic od nas nie zależy?

Nadeszła pora wielkiego świętowania. Czego sobie i wszystkim czytelnikom naszej strony internetowej szczerze gratulujemy. I mamy nadzieję na chwilę odpoczynku, odczucie satysfakcji z dobrze wykonywanej pracy, i radość w kręgu rodziny w słoneczne dni, w cieniu łopoczącej dumnie Biało-Czerwonej.

Jakie to święta każdy wie, a my chcielibyśmy nawiązać szczególnie do dwu z nich.

—

W dniu 28 kwietnia po raz kolejny wypadał ustanowiony przez Międzynarodową Organizację Pracy Światowy Dzień Bezpieczeństwa i Zdrowia w Środowisku Pracy. Jak by na to nie spojrzeć – jest to święto branżowe inspekcji pracy. W naszym kraju dnia tego praktycznie się nie obchodzi. Na szczeblu państwowym obchodzi się natomiast, proklamowany przez związki zawodowe, przypadający w tym samym dniu Międzynarodowy Dzień Ofiar Wypadków przy Pracy i Chorób Zawodowych.

—

Tradycyjnie już na naszej stronie internetowej szczególnie zachęcamy do celebrowania Święta Flagi – które wypada w dniu 2 maja. Jest to stosunkowo nowa tradycja, a datę tego święta w Polsce wybrano ze względu na bliskie sąsiedztwo dwóch innych uroczystości, czyli Święta Pracy (1 maja) i Święta Konstytucji (3 maja). Podobne święta celebruje się również w innych krajach, choć oczywiście w innych terminach.

Święto Flagi zostało ustanowione w Polsce ustawą z dnia 20 lutego 2004 roku jako Dzień Flagi Rzeczypospolitej Polskiej. Nie bez znaczenia dla pomysłu wprowadzenia święta były praktyki z okresu PRL-u, kiedy celebrowano jedynie Święto Pracy, natomiast konsekwentnie pomijano obchody 3 Maja. Z tego powodu po 1 maja flaga państwowa błyskawicznie znikała z ulic i bezwzględnie nie wolno było jej pokazywać w następnych dniach, co miało wymazać pamięć o Konstytucji 3 Maja.

Dzień Flagi stanowi rodzaj hołdu dla jednego z najważniejszych symboli narodowych i został wprowadzony w celu propagowania wartości patriotycznych. Od czasów prezydentury Lecha Kaczyńskiego utrwalił się ponadto zwyczaj noszenia biało-czerwonej kokardy na ubraniu. Symbol ten znany jest polskiej kulturze od czasów uchwalenia Konstytucji 3 maja w 1791 r, a szczególne znaczenie miał w okresie powstań narodowych, zwłaszcza w czasie powstania listopadowego i styczniowego oraz manifestacji narodowych w XIX i XX w.

—

3Majmy się !!! –  radosnego świętowania majowych świąt! Tego życzymy inspektorom pracy i wszystkim czytelnikom strony internetowej Stowarzyszenia Inspektorów Pracy Rzeczypospolitej Polskiej.

Zarząd Główny SIPRP

Z  Ośrodka Szkolenia Państwowej Inspekcji Pracy we Wrocławiu wpłynęło zaproszenie na bezpłatną konferencję WSPÓŁCZESNE ZAGROŻENIA PSYCHOSPOŁECZNE zaplanowaną na dzień

23 kwietnia 2025r. od godziny 10:00. Osoby zainteresowane  informujemy, że potwierdzenie udziału w konferencji należy przekazać do dnia 18.04.2025r. na adres rekrutacja@os.pip.gov.pl 

do pobrania

KONFERENCJA 23 04 2025 PROGRAM

ZAPROSZENIE KONFERENCJA 23 04 2025

W dniu 5 marca 2025 r. Stowarzyszenie Inspektorów Pracy Rzeczypospolitej Polskiej wystosowało opinię z uwagami do projektu ustawy o zasadach nabywania uprawnień do obsługi maszyn stosowanych do prac ziemnych, budowlanych, drogowych i innych oraz montażu i demontażu rusztowań (UD142) wraz z wykazem maszyn i rusztowań do ustawy, uzasadnieniem oraz oceną skutków regulacji.

Projekt ten omawialiśmy  w publikacji z dnia 8 lutego 2025 r. – https://www.siprp.pl/projekt-ustawy-o-zasadach-nabywania-uprawnien-do-obslugi-maszyn-stosowanych-do-prac-ziemnych-budowlanych-drogowych-i-innych-oraz-montazu-i-demontazu-rusztowan-konsultacje-publiczne/

Osoby zainteresowane bliższymi szczegółami zachęcamy do zapoznania się z treścią przesłanej opinii oraz uwag SIPRP.

do pobrania

– opinia SIPRP

– uwagi  SIPRP

Czytelników strony internetowej informujemy, że w dniu 20.03.2025 r. Komisja do Spraw Petycji rozpatrzy petycję Stowarzyszenia Inspektorów Pracy Rzeczypospolitej Polskiej w zakresie zniesienia wymogu okazania upoważnień do kontroli przedsiębiorców.

W dniu wczorajszym na stronie ww. Komisji zaprezentowano opinię z dnia 28 lutego 2025 r.  Biura Analiz Sejmowych w zakresie ww. petycji.

Osoby zainteresowane odsyłamy do zapoznania się z treścią powyższej petycji wraz z uzasadnieniem oraz z opinią BAS – za pośrednictwem linków zamieszczonych na końcu niniejszej publikacji.

 – – – – –

Stowarzyszenie wskazało m.in. iż petycja ta nawiązuje częściowo do petycji wniesionej w lipcu 2022 r. do Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej przez SIPRP, którą Komisja do Spraw Petycji uznała za zasadną i w efekcie tego skierowała do Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej projekt ustawy uwzględniającej postulat zawarty w petycji (druk sejmowy 441). Ogólnopolskie reprezentatywne organizacje związkowe, Główny Inspektor Pracy oraz inne instytucje wyraziły pozytywne stanowisko co do tego projektu lub nie zgłosiły uwag.

W toku prac legislacyjnych, w dniu 7 października 2024 r Rada Ministrów, pismem znak DSP.WPP.0640.62.2024 zajęła stanowisko do ww. projektu, uznając zawarte w nim propozycje w części dotyczącej ustawy Prawo przedsiębiorców (których petycja SIPRP nie obejmowała) za zbyt daleko idące. W stanowisku Rządu podnoszono iż nie zostało przesądzone, czy legitymacja służbowa inspektora pracy jest pełnomocnictwem o jakim mowa w art. 12 ust. 1 ratyfikowanej przez Rzeczpospolitą Polską Konwencji Nr 81 Międzynarodowej Organizacji Pracy dotyczącej inspekcji pracy w przemyśle i handlu. W przywoływanym stanowisku Rady Ministrów sformułowano sugestię, że w przypadku uchylenia postulowanych zapisów w ustawie o Państwowej Inspekcji Pracy w zakresie dotyczącym zniesienia upoważnień do kontroli przedsiębiorców, wyłączeniu z ustawy Prawo przedsiębiorców powinna podlegać co najwyżej regulacja zawarta w art. 49 ww. ustawy Prawo Przedsiębiorcy. Zauważyć należy, że przepis ten nie zawiera uregulowań analogicznych, jak każdorazowo zawarte w art.: 48, 50, 54 i 55 – odwołujących się do realizowania kontroli na podstawie ratyfikowanych umów międzynarodowych.

W tym stanie faktycznym Zarząd Główny SIPRP zdecydował o bezzwłocznym wniesieniu nowej petycji dotyczącej zniesienia obowiązku okazania upoważnień do kontroli przedsiębiorców, która uwzględniała by uwagi wynikające z ww. stanowiska Rządu. Petycja SIPRP z dnia 14.10.2024 r. wskazywała m.in., że dotychczasowe zapisy ustawowe w niektórych sytuacjach utrudniają przeprowadzenie efektywnej kontroli i wyeliminowanie na miejscu – zagrożeń dla zdrowia lub życia osób świadczących prace, a nierzadko na placu budowy pracę wykonują pracownicy zatrudnieni w wielu różnych podmiotach. Nawet jeżeli okoliczności faktyczne w aktualnym stanie prawnym uzasadniają niezwłoczne rozpoczęcie kontroli w jednym z tych podmiotów po okazaniu legitymacji służbowej, to niekoniecznie przesłanka ta dotyczy także innego podmiotu, którego pracownicy świadczą tam pracę. Z inspektorskiej praktyki wynika, że obok wielu uczciwie działających przedsiębiorców zdarzają się nieuczciwi, którzy nie dopełniają ciążących na nich obowiązków jakie wiążą się z powierzaniem pracy najemnej np. zgłaszaniem pracobiorców do ubezpieczenia społecznego, zapewnieniem odpowiednich badań lekarskich, czy szkoleń bhp, a nawet zapłatą wynagrodzenia za wykonywaną pracę – czego jednak bez formalnego rozpoczęcia kontroli nie można ustalić. Niejednokrotnie zdarza się, że przedsiębiorca prowadzi działalność gospodarczą poza siedzibą firmy lub nie wykazuje tego w KRS czy CEIDG. Nierzadkie są też przypadki, że osoba, której skargę rozpatruje inspektor pracy nie wie jak dokładnie nazywa się firma w której świadczy pracę, a jeśli dotyczy ona początkowego okresu pracy – kto nie wydał jej pisemnej umowy o prace, nie zgłosił do ZUS-u, czy nie wypłacił wynagrodzenia. Co więcej bywa, że pracownicy są „przesuwani” pomiędzy kilkoma, podmiotami (tzw. „spółkami córkami) funkcjonującymi pod danym adresem i nie są o tym informowani dlatego też pisząc skargę wskazują dane jakie znają. Niejednokrotnie też przedsiębiorca nie ujawnia zmian oznaczenia firmy w KRS czy CEIDG lub nie ujawnia tam oddziałów/jednostek organizacyjnych, co w praktyce niweczy możliwość realizacji kontroli w oparciu o upoważnienie wydrukowane z tych rejestrów. Ustalanie danych niezbędnych do wygenerowania w odniesieniu do każdego z podmiotów które powinny być skontrolowane niejednokrotnie zajmuje organowi kontroli nawet kilka godzin, a biorąc pod uwagę konieczność wydrukowania upoważnień, podpisania przez okręgowego inspektora pracy i ich doręczenia (w przypadku podmiotów „zamiejscowych” także ich wysyłki przez operatora pocztowego) – czas ten liczony może być w dniach. Przeciąga to znacznie czas potrzebny do przeprowadzenia kontroli, co jest bardzo niekorzystne zarówno dla efektywności działania inspektora pracy, ale także samego przedsiębiorcy, również zainteresowanego, aby zakłócenia spowodowane w jego działalności przez kontrole trwały jak najkrócej.

Stowarzyszenie wskazało także, że nałożenie na organy PIP – inspektorów pracy obowiązku przedkładania upoważnień do kontroli jest nie tylko rozwiązaniem niestosowanym w żadnym z krajów Unii Europejskiej, ale zdecydowanie zbędnym – co wynika z postanowień art. 12 ust. 1 Konwencji nr 81 MOP, który w opinii SIPRP zrównuje legitymację służbową inspektora pracy z pełnomocnictwem o jakim mowa w tym przepisie.

W świetle podnoszonych w stanowisku Rządu wątpliwości proponuje się jednoznaczne uregulowanie tej kwestii w postulowanym art. 24a ustawy.

W petycji podniesiono również, że uchylenie obowiązku okazania dodatkowego poza legitymacją upoważnienia do kontroli w przypadku, gdy ta dotyczyć ma przedsiębiorców będzie istotnym uproszczeniem procedur kontrolnych postulowanym zarówno przez organy Państwowej Inspekcji Pracy, jak i organizacje związkowe. Świadczą o tym pozytywne opinie przedłożone do projektu zawartego w druku sejmowym nr 441 oraz argumenty podnoszone w dyskusji jaka miała miejsce w dniu 9 października 2024 r. w trakcie pierwszego czytania projektu ustawy zawartego w druku sejmowym nr 441 przeprowadzonego w Komisji Polityki Społecznej i Rodziny.

Z istoty prawa administracyjnego i podstawowej zasady działania organów państwowych na podstawie prawa wynika, iż organ II instancji PIP, jakim jest okręgowy inspektor pracy, a tym bardziej nie będący organami PIP nadinspektorzy-kierownicy oddziałów nie mają żadnego umocowania do upoważniania organów I instancji PIP do przeprowadzania kontroli w ogólności, a w konkretnych podmiotach w szczególności. To inspektorzy pracy uprawnieni są do planowania kontroli w konkretnych podmiotach na obszarze ich działania, a okręgowy inspektor pracy plany te (w istocie jest to czynność techniczna) zatwierdza. Owa czynność nie nosi więc absolutnie cech „upoważnienia”. Okręgowy inspektor pracy mógłby więc jedynie wydawać dokument noszący cechy „poświadczenia” lub tylko informacji, iż podmiot znajduje się w planie kontroli inspektora pracy, zatwierdzonym przez okręgowego inspektora pracy.

W opinii Stowarzyszenia Inspektorów Pracy Rzeczypospolitej Polskiej, wprowadzenie postulowanych zmian nie tylko przywróci właściwe relacje miedzy organami PIP, uwzględni wprost w ustawie wymogi Konwencji nr 81 MOP (co w niektórych przypadkach, pomimo upływu ponad 25 lat od ratyfikowania tej Konwencji, jest przedmiotem komentarzy i nieuprawnionych spekulacji) oraz w znacznej części odbiurokratyzuje proces kontrolny i uelastyczni pracę inspektorów pracy – co pozytywnie wpłynie na efektywność działania organów PIP i realizację przez PIP ustawowych zadań.

Nie trzeba przypominać, że od wielu lat zarówno Główny Inspektor Pracy, jak i Rada Ochrony Pracy przy Sejmie Rzeczypospolitej Polskiej, a także niektórzy spośród parlamentarzystów, przy okazji przedstawiania sprawozdania z działalności Państwowej Inspekcji Pracy, wielokrotnie apelowali do Sejmu RP o zniesienie tego obowiązku w odniesieniu do inspektorów pracy, zwracając uwagę m.in. na wysokie koszty z tym związane oraz zasadność uproszczenia procedur związanych z podjęciem i realizacją kontroli.

Stowarzyszenie opowiada się za tym, aby obowiązki biurokratyczne, sprawozdawcze i pisarskie, w przeciwieństwie do stanu obecnego, ograniczyć do absolutnego minimum. A więc samodzielność i specjalizacja – po prostu, w opinii SIPRP, inspektor pracy winien przede wszystkim prowadzić czynności kontrolne i nadzorcze. Czyli realizować zadania inspekcji pracy określone w postanowieniach art. 3 ust. 1 Konwencji Nr 81 MOP. Powyższe, pominąwszy postulowane przez SIPRP zmniejszenie zbędnej biurokracji i angażowania czasu pracy różnych szczebli zarządzania w PIP – wydaje się być wystarczającą przesłanką, aby wszechstronnie rozważyć celowość i racjonalność proponowanego przez SIPRP rozwiązania.

W zakresie powyższej petycji BAS rekomenduje Komisji zasięgnięcie opinii Ministra Rodziny Pracy i Polityki Społecznej

O przebiegu dalszych zdarzeń będziemy informować na stronie internetowej Stowarzyszenia.

do pobrania:

petycja SIPRP dotycząca zniesienia upoważnień do kontroli przedsiębiorców – PETYCJA UPOWAŻNIENIA

opinia BAS – http://orka.sejm.gov.pl/petycje.nsf/nazwa/X-305(1)beos/$file/X-305(1)beos.pdf

Czytelników strony internetowej informujemy, że w dniu 20.03.2025 r. Komisja do Spraw Petycji rozpatrzy petycję Stowarzyszenia Inspektorów Pracy Rzeczypospolitej Polskiej w zakresie nowelizacji art. 58 ustawy o Państwowej Inspekcji Pracy.

W dniu dzisiejszym zaprezentowano opinię z dnia 28 lutego 2025 r.  Biura Analiz Sejmowych w zakresie ww. petycji.

Osoby zainteresowane odsyłamy do zapoznania się z treścią powyższej petycji wraz z uzasadnieniem oraz z opinią BAS – za pośrednictwem linków zamieszczonych na końcu niniejszej publikacji.

W petycji Stowarzyszenie wskazało, że skuteczność działania inspektorów pracy związana jest z przeprowadzaniem kontroli w miejscu i czasie nie zawsze możliwym do wcześniejszego zaplanowania – uwarunkowanych miejscem i czasem prowadzenia przez podmiot kontrolowany działalności, występowaniem zagrożeń dla zdrowia lub życia pracowników, a także wieloma innymi, nieznanymi na etapie planowania kontroli okolicznościami. Wskazać również należy, iż część podmiotów podlegających kontroli Państwowej Inspekcji Pracy działalność swoją prowadzi poza godzinami pracy jednostek organizacyjnych PIP – okręgowych inspektoratów pracy. Tym samym, obecne regulacje zawarte w ustawie o Państwowej Inspekcji Pracy nie przystają do aktualnych realiów rynku pracy, ograniczają możliwości sprawowania przez PIP skutecznej kontroli i stawiają w niekorzystnej sytuacji (jeżeli chodzi o realny nadzór nad warunkami pracy) znaczną część pracowników zatrudnianych w godzinach innych niż dni i godziny pracy poszczególnych okręgowych inspektoratów pracy.

Inspektorzy pracy realizują pracę o charakterze nieskooperowanym, zindywidualizowanym, w związku z przekazanymi do wykonania zadaniami kontrolnymi. Są one każdorazowo określane poprzez wyznaczenie i wskazanie do kontroli danego pracodawcy w związku z rozpatrywaniem skargi, badaniem wypadku przy pracy czy wreszcie realizacją tematu harmonogramowego. Inspektor pracy, w związku z niezależnością i samodzielnością w działaniu, autonomicznie określa rodzaj podejmowanych czynności, ich harmonogram, kolejność, przebieg, etc. Działania te jednocześnie muszą być skorelowane z podmiotem kontrolowanym i osobami go reprezentującymi, ich dostępnością. Innym aspektem warunkującym realizację zadań w sposób zindywidualizowany jest niekiedy konieczność kontaktu z osobami wnoszącymi skargę, osobami zwolnionymi z zakładu pracy. Niekiedy terminy i czas prowadzonego postępowania, a tym samym rozkład podejmowanych zadań uzależniony jest od pozyskiwania tzw. alternatywnych źródeł dowodowych. Każde z tych działań służy realizacji podstawowej zasady postępowania kontrolnego jakim jest zasada prawdy obiektywnej, służąca ustaleniu stanu faktycznego w toku kontroli. Jest to cel nadrzędny postępowania kontrolnego.

Działania podejmowane przez inspektorów pracy nie są jednolite; jakkolwiek mogą być skatalogowane i opisane, to jednak w zależności od przedmiotu i podmiotu kontroli, ich zakres jest stosunkowo znacznie zróżnicowany. Nie bez znaczenia jest zaakcentowanie, że czas trwania każdej kontroli bywa znacząco zróżnicowany, wobec czego definiowanie ekstensywnego obciążenia pracą wymiarem czasu pracy, nie jest adekwatny; wskazana jest perspektywa zadaniowego podejścia do realizacji obowiązków, co sprzyjać będzie podniesieniu efektywności pracy. Wskazane aspekty organizacyjne i rodzajowe pracy, uzasadniają wyznaczanie czasu pracy państwowego inspektora pracy wymiarem zadań, a nie jednostkami czasu. Podnieść również należy, że miejsce pracy państwowego inspektora pracy ma charakter mobilny, zmienny i zależny zarówno od wskazanych czynności, jak i organizacji zakładu pracy. Dodatkowo miejsce pracy może zależeć od wyznaczenia innych obowiązków takie jak prewencja i promocja, zagrożenie publiczne, reakcja na zgłoszenie dokonane przez telefon wypadkowy. Zmienność miejsca świadczenia pracy, czy wręcz nieprzewidywalność uzasadniają stosowanie zadaniowego systemu czasu pracy.

Nadmienić należy, że określenie czasu pracy inspektora pracy wymiarem zadań uzasadnia przede wszystkim charakter pracy, którą należy bezsprzecznie utożsamiać ze służbą publiczną na rzecz obywateli i Państwa. Przyjęcie tej słusznej koncepcji uzasadnia określanie pracy nie tyle rozmiarem czasu pracy, ile zadaniami jakie należy wykonać aby powierzone obowiązki o charakterze realizacji zadań państwowych zostały wykonane efektywnie i sprawnie. Wtórną rzeczą jest czas ich realizacji; nadrzędną – służba obywatelom i Państwu. Zaznaczyć przy tym należy, że inspektor pracy PIP jest organem Państwowej Inspekcji Pracy, z czym związana jest w sposób oczywisty i ustawowo zdefiniowany szeroka autonomia zarówno w zakresie planowania kontroli (plan kontroli przez okręgowego inspektora pracy jest jedynie zatwierdzany), jak i w planowaniu miejsca, zakresu i terminarza podejmowanych czynności kontrolnych. Wspomnieć należy, iż aktualnie każde podjęcie kontroli poza godzinami pracy w godzinach popołudniowych i nocnych wymaga nie tylko indywidualnej zgody dwu szczebli zarządzania OIP, ale każdorazowo generuje konieczność świadczenia pracy w godzinach nadliczbowych. Każda taka sytuacja wpływa ponadto na rozkład czasu pracy inspektora w całym tygodniu i dezorganizuje w tym czasie jego działalność (wymóg zachowania dobowej przerwy w pracy i nie podejmowania pracy dwukrotnie w tej samej dobie pracowniczej).

Aktualnie praktycznie jedynie kontrole przeprowadzane „po godzinach” w piątek – nie powodują opisanej wyżej dezorganizacji. Trudno to uznać jednak za rozwiązanie satysfakcjonujące. Rozszerzenie spektrum czasowego kontroli realizowanych przez PIP, realne objęcie nim większego odsetka zatrudnionych, odciążenie inspektorów od zbędnych czynności związanych z uzyskiwaniem zgód na kontrole – w sposób oczywisty wpłynie na poprawę efektywności działania PIP i wypełnianie przez nią misji wynikającej z ustawy o Państwowej Inspekcji Pracy. Współcześnie w prawie pracy dostrzegany jest kierunek odchodzenia od paradygmatu czasu pracy, na rzecz organizacji pracy w ujmowaniu ich w ujęciu zadaniowym. Przyjęcie takiego rozwiązania w Urzędzie stanowiłoby pożądany kierunek unowocześniania procesu zarządzania zasobami ludzkimi. Prezentowane rozwiązanie jest silnie skorelowane z modelem wynagradzania za pracę obowiązującym w Państwowej Inspekcji Pracy. Okresowo przyznawane nagrody stanowią formę oceny realizacji zadań, nałożonych konkretnych obowiązków, których wykonanie i jakość tego wykonania, warunkują przyznanie nagród w ogóle, a także określenie ich wysokości. Rozwiązanie takie w większym stopniu promowałoby osoby, które wypełniają swoje obowiązki z wysokim zaangażowaniem, a nade wszystko wskazywałoby że działania państwowego inspektora pracy mają koncentrować się na wykonywaniu zadań, realizacji obowiązków, wypracowywania efektów, a nie jedynie ekstensywnego wykorzystania czasu pracy.

Proponowana w petycji nowelizacja ustawy o PIP pozwoli również na bardziej elastyczne planowanie rozkładów czasu pracy pozostałych pracowników jednostek organizacyjnych PIP zabezpieczających i wspomagających działalność kontrolną inspektorów pracy w terenie, a także prowadzących różnego rodzaju działania prewencyjne w godzinach nie odpowiadającym godzinom funkcjonowania jednostek organizacyjnych PIP. Proponowane w odniesieniu do pracowników PIP nie przeprowadzających czynności kontrolno-nadzorczych rozwiązanie pozwoli także na zwiększenie bezpieczeństwa prowadzenia czynności kontrolnych przez inspektorów pracy i bieżące rozwiązywanie przez pracowników jednostek organizacyjnych PIP problemów związanych z przebiegiem czynności kontrolnych.

Nie bez znaczenia jest to, ze proponowane rozwiązanie pozwoli na zapewnienie prowadzenia niektórych usług świadczonych przez PIP na rzecz obywateli, takich jak np. poradnictwo, poza standardowymi godzinami pracy urzędu – zgodnie z oczekiwaniami i potrzebami społeczeństwa. Ponadto wprowadzenie postulowanej nowelizacji pozwoli „uwolnić” od biurokratycznych obowiązków znaczną grupę pracowników okręgowych inspektoratów pracy i pozwoli tym osobom na prowadzenie działań merytorycznych, wspierającą działalność kontrolną, nadzorczą i prewencyjną zgodnie z ustawą o PIP oraz Konwencją Nr 81 Międzynarodowej Organizacji Pracy.

W zakresie powyższej petycji BAS rekomenduje Komisji zasięgnięcie opinii Głównego Inspektora Pracy.

O przebiegu dalszych zdarzeń będziemy informować na stronie internetowej Stowarzyszenia.

Do pobrania

petycja SIPRP dotycząca nowelizacji art. 58 ustawy o Państwowej Inspekcji Pracy – PETYCJA CZAS PRACY

opinia BAS – http://orka.sejm.gov.pl/petycje.nsf/nazwa/X-305beos/$file/X-305beos.pdf

Informujemy, że w ramach konsultacji publicznych  w dniu 6 lutego 2025 r. Stowarzyszenie Inspektorów Pracy Rzeczypospolitej Polskiej otrzymało z Ministerstwa Rozwoju i Technologii projekt ustawy o zasadach nabywania uprawnień do obsługi maszyn stosowanych do prac ziemnych, budowlanych, drogowych i innych oraz montażu i demontażu rusztowań (UD142) wraz z wykazem maszyn i rusztowań do ustawy, uzasadnieniem oraz oceną skutków regulacji – z prośbą o przekazanie ewentualnych uwag do ww. projektu w terminie 30 dni od dnia udostępnienia.

Nadmieniamy, że w 2022 r. SIPRP skierował uwagi do wcześniejszej wersji tego projektu, których część została uwzględniona.

Zachęcamy Członków i Sympatyków Stowarzyszenia Inspektorów Pracy Rzeczypospolitej Polskiej do zapoznania się z treścią projektu oraz uzasadnienia, do których to linki zamieszczamy poniżej.

projekt ustawy –

https://legislacja.gov.pl/docs//2/12394200/13109458/13109459/dokument703539.pdf

załącznik do projektu ustawy – wykaz maszyn i rusztowań

https://legislacja.gov.pl/docs//2/12394200/13109458/13109459/dokument703541.pdf

uzasadnienie –

https://legislacja.gov.pl/docs//2/12394200/13109458/13109459/dokument703544.pdf

przebieg konsultacji oraz odniesienie się MRiT do uwag  wniesionych do wcześniejszej wersji projektu  –

https://legislacja.gov.pl/projekt/12366453/katalog/12930416#12930416

https://legislacja.gov.pl/docs//2/12366453/12930416/12930420/dokument671332.docx

33. Finał WOŚP to kolejny krok w walce o zdrowie dzieci w Polsce. Już 26 stycznia 2025 roku WOŚP zagra dla 18 oddziałów dziecięcych, 17 hospicjów, 5 ośrodków neurochirurgii onkologicznej, 6 ośrodków chirurgii onkologicznej oraz 4 zakładów patomorfologii. Dzięki zebranym środkom możliwe będzie zakupienie najnowszego sprzętu diagnostycznego, który pomoże lekarzom w walce z nowotworami i innymi ciężkimi chorobami hematologicznymi u dzieci.

Choroby nowotworowe to druga, zaraz po wypadkach, najczęstsza przyczyna zgonów dzieci w Polsce. Rocznie na raka zapada około 1 100 dzieci, a 3 000 pozostaje w trakcie intensywnego leczenia*. Wraz z rozwojem onkologii, liczba wyleczeń wzrosła do ponad 80%, co stawia Polskę na równi z krajami Europy Zachodniej czy Stanami Zjednoczonymi.

Ze środków zebranych podczas 33. Finału WOŚP, Fundacja planuje zakupić urządzenia dla:

• Chirurgii onkologicznej, m.in. zestawy laparoskopowe, roboty do chirurgii onkologicznej, cystoskopy, aspiratory ultradźwiękowe i mobilne aparaty RTG cyfrowe
• Neurochirurgii, m.in. egzoskopy neurochirurgiczne, koagulacja dwubiegunowa
• Diagnostyki onkologicznej, m.in. urządzenia do mapowania magnetycznego mózgu, rezonanse magnetyczne MRI, aparaty USG
• Patomorfologii, m.in. aparaty do śródoperacyjnej tomografii, procesory tkankowe, skanery do preparatów histopatologicznych
• Hospicjów, m.in. koncentratory tlenu, materace przeciwodleżynowe.

Bądźmy solidarni – okażmy serce potrzebującym. Każdy, kto chce pomóc może przekazać wolontariuszom dowolną kwotę – lub skorzystać z jednej z dróg wsparcia WOŚP poprzez stronę: www.wosp.org.pl

Zarząd Główny SIPRP

Informujemy, że w ramach konsultacji publicznych Stowarzyszenie Inspektorów Pracy Rzeczypospolitej Polskiej  otrzymało z Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej projekt zmian w Kodeksie pracy w zakresie zjawisk niepożądanych takich jak dyskryminacja, molestowanie, czy mobbing – z prośbą o wyrażenie opinii w terminie 21 dni od dnia otrzymania pisma.  

Projekt – w zakresie zjawisk niepożądanych w miejscu pracy – przewiduje zmiany Kodeksu pracy polegające na:

1) ujednoliceniu zdefiniowanych form molestowania (prostego) i jego formy kwalifikowanej (molestowania seksualnego), na wzór obecnie obowiązujących przepisów względem molestowania seksualnego, jako działań występujących fizycznie, werbalnie i pozawerbalnie;

2) zdefiniowaniu roszczeń pracowniczych w przypadku naruszenia zasady równego traktowania oraz mobbingu jako kompensacji szkody majątkowej w formie odszkodowania lub krzywdy niematerialnej, jako zadośćuczynienia z jednoczesnym zróżnicowaniem ich wysokości w przypadku spraw dyskryminacyjnych względem tego, czy naruszenie takie miało charakter incydentalny, czy wielokrotny; w obecnym stanie prawnym pod pojęciem odszkodowania kryje się zarówno kompensacja szkody majątkowej i niemajątkowej, co kłóci się z językowym i prawnym znaczeniem pojęcia „odszkodowania”. Ma to szczególne znaczenie w kontekście deliktów molestowania i molestowania seksualnego, które ze swojego charakteru częściej wyrządzają krzywdę niematerialną, osobistą, moralną, niż uszczerbek o charakterze majątkowym. Projektowana zmiana ma na celu przywrócenie spójności systemu orzekania w sprawach związanych z ochroną przed nierównym traktowaniem w oparciu o instytucje prawne rozwinięte i stosowane na gruncie prawa cywilnego, a więc także dobrze opisane w doktrynie i judykaturze. Projektowana regulacja zatem przewiduje prawo dochodzenia odszkodowania w odniesieniu do szkody materialnej oraz zadość uczynienia w przypadku krzywdy niematerialnej. Zakłada się, że pracownikowi w przypadku naruszenia zasady równego traktowania będzie przysługiwało prawo do zadośćuczynienia w wysokości nie niższej niż minimalne wynagrodzenie (a zatem utrzymano obecnie obowiązującą wysokość dla odszkodowania – w obecnym stanie prawnym obejmującym zarówno szkodę materialną, jak i nie materialną). W przypadku odszkodowania minimalnej wysokości nie określono z uwagi, że przysługuje ono za poniesioną szkodę majątkową;

3) ujęciu zasady rozkładu ciężaru dowodu w sprawach dotyczących naruszenia zasady równego traktowania w sposób analogiczny, jak przewidują to przepisy Ustawy Antydyskryminacyjnej obciążając pracownika obowiązkiem uprawdopodobnienia naruszenia tej zasady, a przy skutecznym wykonywaniu tego obowiązku nakładając na pracodawcę przeprowadzenie dowodu, iż do naruszenia zasad równego traktowania nie doszło;

4) sprecyzowaniu, iż obowiązek przeciwdziałania naruszeniom zasad równego traktowania oraz mobbingowi realizuje się poprzez stosowanie działań prewencyjnych, wykrywanie oraz szybkie i właściwe reagowanie, a także poprzez działania naprawcze i wsparcie osób dotkniętych nierównym traktowaniem;

5) uzupełnieniu kodeksowego katalogu obowiązków pracodawcy o przeciwdziałanie naruszaniu godności oraz innych dóbr osobistych pracownika;

6) uproszczeniu definicji mobbingu poprzez uznanie, iż jego podstawową cechą jest to, iż stanowi on uporczywe nękanie pracownika;

7) uznaniu, że działania te mogą mieć charakter fizyczny, werbalny i pozawerbalny;

8) wskazaniu na szereg cech mobbingu, zarówno poprzez ich pozytywne, jak i negatywne zdefiniowanie, w szczególności:

– wykluczenie z definicji tego zjawiska zachowań incydentalnych i jednorazowych,

– uznanie, iż zjawiska te mają charakter nawracający lub stały,

– pochodzą, w szczególności od przełożonego, współpracownika, podwładnego, pojedynczej osoby bądź grupy osób,

– są niezależne od intencjonalności działania sprawcy lub wystąpienia określonego skutku;

9) zdefiniowaniu modelu racjonalnej ofiary dla odróżnienia rzeczywistego nękania od zdarzeń postrzeganych nieadekwatnie lub nadmiernie subiektywnie za mobbing;

10) zdefiniowaniu dolnego progu wysokości zadośćuczynienia za stosowanie mobbingu, jako wynagrodzenia pracownika za okres 6 miesięcy; uznano, że nękanie, które ma charakter uporczywy nie może być rekompensowane zadośćuczynieniem pieniężnym opiewającym jedynie na kwotę jednokrotności minimalnego wynagrodzenia za pracę; o potrzebie adekwatnie wynagrodzenia krzywd wypowiadał się Sąd Najwyższy, w szczególności w wyroku z dnia 8 sierpnia 2017 r., (sygn. I PK 206/16). Należy pamiętać o negatywnych skutkach mobbingu, które dotykają jego ofiarę. Skutki te zazwyczaj odnoszą się do wyrządzonej krzywdy niematerialnej. Nie może być tak, że sąd stwierdza, że doszło do mobbingu, a potem stosuje sankcję nieadekwatną do poniesionej krzywdy. Pracownik powinien otrzymać godną rekompensatę;

11) zwolnieniu pracodawcy z odpowiedzialności cywilnoprawnej względem pracownika za wystąpienie mobbingu, w przypadku, w którym mobbing ten nie pochodził od przełożonego pracownika, a pracodawca wdrożył skuteczne działania w obszarze prewencji antymobbingowej;

12) zdefiniowaniu w regulaminie pracy (lub w obwieszczeniu, jeżeli pracodawca nie jest obowiązany jego ustalenia) zasad, trybu oraz częstotliwości działań w obszarze przeciwdziałania naruszaniu godności oraz innych dóbr osobistych pracownika, zasady równego traktowania w zatrudnieniu, dyskryminacji oraz mobbingowi.  

Zachęcamy Członków i Sympatyków Stowarzyszenia Inspektorów Pracy Rzeczypospolitej Polskiej do zapoznania się z treścią projektu oraz uzasadnienia, do których to linki zamieszczamy poniżej.

projekt ustawy –

https://legislacja.gov.pl/docs//2/12393651/13106701/13106702/dokument701336.pdf

uzasadnienie projektu ustawy –

https://legislacja.gov.pl/docs//2/12393651/13106701/13106702/dokument701337.pdf

pismo przewodnie –

https://legislacja.gov.pl/docs//2/12393651/13106701/13106703/dokument701340.pdf